Procedura Niebieskiej Karty

Niebieska karta to procedura, która ma pomóc powstrzymać przemoc w rodzinie. Polega na współpracy kilku jednostek (np. policji, opieki społecznej, szkoły itd.), udzielających wsparcia w sytuacji przemocy. Założenie Niebieskiej Karty nie wiąże się z automatycznym zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa. Innymi słowy, nie wszczyna postępowania karnego, ale jeśli ofiara zdecyduje się kiedyś złożyć takie zawiadomienie, karta może stanowić dowód w sprawie. Dzięki Niebieskiej Karcie służby i instytucje mają określone obowiązki względem osoby doznającej przemocy (dorosłego lub dziecka) oraz osoby stosującej przemoc (sprawcy).

 Co można zyskać zakładając Niebieską Kartę?

• Pomoc w zapewnieniu bezpieczeństwa.
• Dostęp do informacji dzięki spotkaniom ze specjalistami.
• Pomoc w rozwiązaniu trudnej sytuacji, w zależności od potrzeb np. pomoc materialną, zawodową, mieszkaniową lub psychologiczną.
• Działania specjalistów, mające na celu zmianę zachowania osoby stosującej przemoc np. uświadamianie konsekwencji przemocy, zobowiązywanie do leczenia odwykowego, w uzasadnionych przypadkach również zakaz zbliżania się lub nakaz

Kogo obejmuje procedura? 

Procedura obejmuje ofiarę przemocy oraz agresora. Jeśli osoba doznająca przemocy jest dorosła, sama uczestniczy w procedurze. Jeśli jest dzieckiem, reprezentuje ją inna osoba dorosła, mogąca zapewnić mu bezpieczeństwo.

Całą sprawę prowadzi złożony z różnych specjalistów zespół interdyscyplinarny, dobrany w zależności od sytuacji np. pracownik socjalny, dzielnicowy, przedstawiciel szkoły, psycholog. Zespół nazwany jest grupą roboczą, której członków obowiązuje zasada poufności. Muszą oni zachować wszystkie dane oraz informacje dla siebie. Mogą ich używać wyłącznie do działań związanych z procedurami.

 Jak wygląda procedura niebieskiej Karty?

1. Rozpoczęcie procedury

Przedstawiciel jednej z instytucji lub służby, taki jak:

• policjant,
• pracownik socjalny, oświaty, służby zdrowia,
• członek komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

jest świadkiem przemocy lub otrzymuje informację od innej osoby, że istnieje jej podejrzenie. Przedstawiciel służby lub instytucji wypełnia formularz A (zbiór informacji o osobie doznającej przemocy oraz o sytuacji). Dokument przekazywany jest dalej do zespołu interdyscyplinarnego w ciągu 7 dni. Następnie zostaje zwołana grupa robocza w ciągu 3 dni, która składa się z przedstawicieli instytucji  np. policji, opieki społecznej, szkoły (jeśli chodzi o dziecko), komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, służby zdrowia.

Formularz B (informacje prawne i praktyczne dla osoby doznającej przemocy) otrzymuje osoba doznająca przemocy. W przypadku dziecka procedura jest realizowana w obecności rodzica lub opiekuna prawnego. Jeśli rodzic lub opiekun jest osobą stosującą przemoc, wtedy niezbędna jest obecność innej najbliższej osoby.

2. Opracowanie planu pomocy 

Grupa robocza po zapoznaniu się z dostarczonymi informacjami zaprasza na spotkanie osobę doznającą przemocy w czasie od 7 do 30 dni od złożenia wniosku. W przypadku dziecka, nie zostaje ono wezwane na spotkanie.

Spotkanie służy zebraniu dodatkowych informacji oraz zapoznaniu się z oczekiwaniami i potrzebami ofiary. Efektem spotkania jest diagnoza i wspólne opracowanie indywidualnego planu pomocy zapisanego w formularzu C.

 3. Oddziaływanie na sprawcę przemocy

Grupa robocza wzywa na spotkanie agresora. Spotkanie ma na celu wpłynięcie na sprawcę, aby zaprzestał swoich zachowań.  Na spotkaniu wypełnia się część D formularza (diagnoza sytuacji sprawcy przemocy, działania wobec tej osoby oraz zobowiązania przez nią podjęte). W uzasadnionych przypadkach zespół może wystąpić do prokuratury o zachowanie środków zapobiegawczych np. dozór policji czy zakaz zbliżania.

Jeśli agresor nie zgłosi się na spotkanie, jego nieobecność nie przerywa działania zespołu interdyscyplinarnego.

4. Realizacja planu pomocy 

Ofiara, z pomocą i wsparciem grupy roboczej realizuje ustalony indywidualny plan, np. bierze udział w grupie wsparcia, korzysta z porad prawnika, powiadamia sąd. Grupa robocza, podczas okresowych spotkań z osobą doznającą krzywdy i sprawcą, monitoruje sytuację oraz – jeśli jest potrzeba – zmienia i dostosowuje plan w zależności od potrzeb.

5. Akty przemocy 

Jeśli przemoc nadal się powtarza, osoba jej doznająca powinna wzywać policję i informować o tym zespół roboczy. Z interwencji policji powstają kolejne formularze A, które są dołączane do pozostałej dokumentacji. Ofiara może również informować na spotkaniach grupę roboczą o tym, że przemoc nadal ma miejsce. Wtedy zostanie sporządzona notatka w formularzu C.

6. Zakończenie 

Procedura kończy się, jeśli przemoc ustała i przypuszczalnie już się nie powtórzy. Jeśli znów się pojawi, należy powiadomić służby –  wtedy procedura Niebieskiej Karty zacznie się na nowo.

Więcej o mitach na temat przemocy czytaj tu.

Więcej o rodzajach przemocy czytaj tu.

Autor Tekstu: